W związku z przypadającą 22 kwietnia przyszłego roku 25 rocznicą śmierci Marii Kozłowej, Biblioteka Pedagogiczna w Tarnobrzegu i Miejska Biblioteka Publiczna im. dr Michała Marczaka w Tarnobrzegu, zwróciły się z wnioskiem o ustanowienie roku 2024 „Rokiem Marii Kozłowej”. Radni poparli wniosek jednogłośnie, tak jak zresztą przewidywałem w ostatniej tygodniówce.
Przypomnę na początek warte przeczytania trzy części wspomnień Marii Kozłowej, opublikowane na Witrynie Wiejskiej.
https://witrynawiejska.org.pl/2022/02/04/jestem-rolniczka-gospodynia-bez-ziemi-wspomnienia-kobiet-wiejskich-3/
https://witrynawiejska.org.pl/2022/02/18/jestem-rolniczka-gospodynia-bez-ziemi-cz-ii-wspomnienia-kobiet-wiejskich-3/
https://witrynawiejska.org.pl/2022/03/24/jestem-rolniczka-gospodynia-bez-ziemi-cz-iii-wspomnienia-kobiet-wiejskich-3/
W jaki sposób radni uzasadnili wybór patronki roku?
Maria Kozłowa urodzona w Machowie, córka chłopskiego działacza Wojciecha Wiącka, od najmłodszych lat brała czynny udział w życiu społeczno- kulturalnym wsi. Była założycielką kilku zespołów teatralnych i folklorystycznych, które propagowały zapomnianą kulturę lasowiacką. Jako wspaniała odtwórczyni folkloru, znała pieśni i gawędy, które ocaliła od zapomnienia. Była twórczynią ludową i poetką, animatorką życia oświatowego i kulturalnego Machowa, Baranowa Sandomierskiego i Tarnobrzega. Społecznikowska i artystyczna atmosfera domu, w którym się wychowała, sprzyjała rozwojowi Jej wszechstronnych uzdolnień i pasji. To rozbudziło zamiłowanie do lasowiackich tradycji. Już w bardzo młodym wieku włączyła się w życie społeczne i kulturalne rodzinnego Machowa. Poznawała sztukę ludową i ją tworzyła. Była także uzdolnioną pisarką i twórczynią w zakresie plastyki obrzędowej, tkactwa i hafciarstwa, wycinkarstwa, malarstwa i rzeźby.
To ona jest autorką rozsławionego dzisiaj wzoru serca lasowiackiego. W okresie międzywojennym, jako nastolatka stworzyła podwórkowy zespół teatralny. Po zakończeniu wojny, wierna swoim ideałom, utworzyła Zespół Pieśni i Tańca „Lasowiak”, który w ówczesnych latach święcił triumfy na ogólnopolskich przeglądach i festiwalach. W 1975 roku w Baranowie Sandomierskim zorganizowała kolejny zespół „Lasowiaczki”, a następnie Zespół Pieśni i Tańca „Lasowiacy” w Tarnobrzegu.
W 1979 roku otrzymała Nagrodę im. Oskara Kolberga. Otrzymała też medal im. Franciszka Kotuli.
Maria Kozłowa była autorką wielu scenariuszy widowisk obrzędowych i tekstów piosenek. Sama niejednokrotnie występowała również jako solistka. Dzięki jej rysunkom, zapiskom i gawędom, do dzisiejszego dnia przetrwały tradycje Lasowiaków. Jej Twórczość poetycką cechuje miłość do ziemi, szacunek domu i pracy.
Była animatorką życia społecznego i miała wpływ na życie wielu ludzi. Nieoceniony jest Jej wkład w zachowanie dziedzictwa lasowiackiego, które obecnie staje się marką naszego Miasta i regionu.
Ustanowienie roku 2024 w Tarnobrzegu „Rokiem Marii Kozłowej” będzie godnym upamiętnieniem Jej Osoby. Przypomni również Jej twórczość i zasługi oraz podkreśli pożądane wartości moralne jak szacunek do ludzi, własnych korzeni i tradycji ojczystych, którymi się kierowała w swoim życiu. Będzie też znakomitą okazją do przypomnienia mieszkańcom Tarnobrzega, zwłaszcza tym najmłodszym, jak ważna dla budowania własnej tożsamości jest pamięć o tradycji i wartościach. Oryginalne dziedzictwo lasowiackie może stać się czymś co połączy Tarnobrzeżan, w większości pochodzących z różnych stron Polski. Stąd ważne jest, aby
pamiętać o takich ludziach jak Maria Kozłowa.
Zdjęcie Marii Kozłowej pochodzi z planu filmu “Ludzie z martwych pól” z 1996 roku (film z cyklu “Małe ojczyzny”, scenariusz i reżyseria Aleksander Dyl, Antoni Ciechan)
